Armenmolen Neeritter

Naam: Armenmolen (1280)

Adres: Molenstraat 12, Neeritter

Type molen: Onderslag watermolen

Openstelling: Tijdens landelijke, provinciale en regionale molendagen. Ook tijdens activiteiten in het dorp is een deel van de molen te bekijken.

Route: De molen staat dicht bij routeknooppunt (B) 20

Voorzieningen:

Molenaar: Nico de Waal

Beschrijving

Deze molen is de 11e watermolen van de beekbron van de Itterbeek en bevindt zich in de dorpskern van Neeritter, vlakbij de kerk. De molen staat al vanaf 1280 op de huidige plaats.

De watermolen dankt haar naam Armenmolen aan de schenking van de molen door de eigenaar kasteelheer aan de armen. Het Burgerlijk Armbestuur beheerde de molen en verpachtte het bedrijf steeds voor een periode van zes jaar.

Molenaar Pierke Coolen maalde nog tot 1951 graan. Het einde van de molen werd kenbaar in 1950: het stuwrecht werd verkocht en een jaar later het maalwerk uitgebroken. In 1954 werd het Burgerlijk Armbestuur opgeheven. Enige tijd zetelde het Groene Kruis in het gebouw, maar na 1972 werd het pand als woning ingericht.

In eerste instantie had de molen een onderslagmolenrad van hout, dat in 1907 door een stalen molenrad werd vervangen.

De molen en het muldershuis vormen vroeger één geheel. In de kop-gevel stroomopwaarts, bevond zich vroeger een smalle toegangsdeur, waarvan de hardstenen dorpel door de kruiwagens, waarmee het graan werd aangevoerd, diep was uitgesleten. Een smalle gang voerde van deze deur naar de maalinstallatie en de woonkamer. Rond 1970 wordt tegen deze gevel een stuk aangebouwd, dat met een lessenaar dak op de molen aansluit, hierin vindt de kinderarts zijn werkruimte. Aan de andere kant van de molen wordt ook een aanbouw geplaatst, bedoeld om daarin de kinderwagens te stallen van moeders die hun kind naar het consultatiebureau brengen.
In 1972 krijgt deze instelling een ander onderdak en zij verkoopt het gebouw aan E.G.J.M. Beunen, die het gebouw als woning inricht.

Op 22 februari 1984 werd het molengebouw opgenomen in het register van beschermde rijksmonumenten. De vroegere molenfunctie is nog duidelijk herkenbaar aan het nog aanwezige ijzeren onderslagrad. Het maalwerk is niet meer aanwezig, het molengebouw heeft nu een woonbestemming.